Van-Muş-Bitlis-Hakkari Bölgesi Türkiye’nin En Düşük Gelirine Sahip

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin düzeltilmiş “Gelir Dağılımı İstatistikleri” bültenini yeniden yayımladı. Buna göre, Türkiye’de yıllık ortalama hane halkı kullanılabilir geliri, geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 84,1 artış göstererek 181 bin 200 liraya ulaştı.

Hane Halkı Gelirinde Yüzde 85,3’lük Artış

Yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri ise yüzde 85,3 artarak 48 bin 642 liradan 90 bin 116 liraya yükseldi. Tek kişilik hane halkları, yıllık ortalama eşdeğer fert geliri açısından 111 bin 969 lira ile en yüksek gelir grubunu oluşturdu. Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarının fert geliri 106 bin 700 lira, tek çekirdek ailelerden oluşan hane halklarının ise 92 bin 43 lira oldu.

En düşük gelir grubu ise 70 bin 115 lira ile en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hane halkları oldu.

Maaş ve Ücret Gelirleri Zirvede

Toplam gelirde en yüksek payı yüzde 48,5 ile maaş ve ücret gelirleri aldı. Bu, bir önceki yıla göre 2,3 puanlık bir artış anlamına geliyor. Müteşebbis gelirleri yüzde 22,1 ile ikinci sırada yer alırken, sosyal transfer gelirleri yüzde 17,6’ya geriledi. Tarım gelirinin müteşebbis gelirleri içindeki payı yüzde 20,5 olarak hesaplanırken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı yüzde 88,4 oldu.

Eğitim ve Gelir İlişkisi

Yıllık ortalama esas iş gelirleri, eğitim düzeyine göre sıralandığında, en yüksek gelir 157 bin 851 lira ile yükseköğretim mezunlarına ait. Lise ve dengi okul mezunları 114 bin 374 lira kazanırken, lise altı eğitimlilerde bu rakam 89 bin 12 lira. Okuryazar olmayan fertlerin yıllık ortalama geliri ise 45 bin 637 liraya kadar düşüyor.

Sektörel Gelir Dağılımı

Sektörlere göre gelir dağılımında en yüksek gelir 121 bin 13 lira ile hizmet sektöründe elde edildi. Tarım sektöründe çalışanlar ise 92 bin 632 lira ile en düşük gelire sahip. Tarım sektörü ayrıca yıllık ortalama esas iş gelirindeki yüzde 100,9’luk artışla dikkat çekiyor.

Bölgesel Gelir Farklılıkları: Van ve Doğu Anadolu

Türkiye genelinde yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 90 bin 116 lira olarak belirlendi. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) verilerine göre en yüksek gelir İstanbul’da (124 bin 723 lira) hesaplandı. Ankara (115 bin 758 lira) ve Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgeleri (107 bin 583 lira) bu sıralamada İstanbul’u takip etti.

Ancak Van, Muş, Bitlis ve Hakkari illerini kapsayan Doğu Anadolu bölgesi, yıllık ortalama 41 bin 385 liralık fert geliri ile Türkiye’nin en düşük gelirli bölgesi oldu. Bu bölgedeki düşük gelir düzeyi, sosyal ve ekonomik açıdan zorluklarla karşı karşıya kalınan bir tabloyu yansıtıyor. Gelir dağılımındaki eşitsizlik göstergesi olan P80/P20 oranı, Van ve çevresinde 5,1 olarak hesaplandı ve bu, Türkiye ortalamasına kıyasla daha dengeli bir dağılım olduğunu gösteriyor.

Doğu Anadolu’da Gelir Eşitsizliği

Gelir dağılımındaki dengesizlik ise P80/P20 oranı ile gözler önüne serildi. Van, Muş, Bitlis ve Hakkari bölgesinde bu oran 5,1 olarak hesaplandı. Bu rakam, bölgenin gelir eşitsizliği açısından Türkiye ortalamasına kıyasla daha dengeli bir tablo çizdiğini gösteriyor. Ancak bölge genelindeki düşük gelir seviyesi, ekonomik kalkınma ve sosyal politikalar açısından bölgeye yönelik dikkat çekici bir sorunu ortaya koyuyor.

Doğu Anadolu’nun en düşük gelirli bölgesi olan Van, Muş, Bitlis ve Hakkari illeri, ekonomik fırsatlar açısından Türkiye’nin gerisinde kalmaya devam ediyor.

İşsizlik ve Gelir Hareketliliği

Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarına göre, 2022 yılında işsiz olan fertlerin yüzde 42,4’ü 2023’te çalışmaya başladı. 2022’de çalışan fertlerin yüzde 90,6’sı ise iş hayatına devam etti. Ayrıca, iş gücüne dahil olmayan fertlerin yüzde 10,2’si geçen yıl iş gücüne katıldı.

Kamu Spotu: Gelir Eşitsizliğiyle Mücadelede Birlikte Hareket Edelim

Van, Muş, Bitlis ve Hakkari gibi bölgelerimizde gelir seviyesi Türkiye ortalamasının gerisinde kalıyor. Bu durum, bölgesel kalkınmayı ve refahı doğrudan etkiliyor. Ekonomik fırsat eşitliği sağlamak, toplumun her kesiminin daha iyi bir yaşam sürmesine katkıda bulunacaktır. Gelir eşitsizliğiyle mücadelede atılacak her adım, geleceğe yapılan bir yatırımdır.